Als je vluchteling bent

 Ik loop het park in, zoals ik elke dag minstens één keer doe. We hebben enorme mazzel dat we naast een prachtig park wonen waar je heel goed een pretzel van 5 kilometer kunt lopen, zo midden in de stad. Naast het park staat een winkelcentrum, het is tien minuten fietsen naar het centrum en met 20 autominuten ben je in het bos. Een betere locatie voor een huis is voor ons zowat niet te bedenken. 

Ik loop over de brug en sla zoals altijd rechtsaf. Even verderop, rechtdoor op het fietspad staan twee jongens met fietsen die op een briefje kijken, en net als ik het pad neem dat van ze wegvoert roept er eentje: "Hello?"
Meteen hoor ik aan de toon dat ze verdwaald zijn, of iets anders nodig hebben. Ik loop naar ze toe en vraag: 
"Are you okay?"
"Doctor." zegt de ene jongen, terwijl hij me het briefje aanreikt. Ze zijn denk ik een jaar of 25, gekleed in casual kleding, eentje breed gebouwd, eentje heel smal. De stem van de jongen die me aansprak is vriendelijk en beleefd, zijn vriend houdt zich verlegen op de achtergrond. Op het briefje staat 'tandarts de Mare.' Ik wijs in de verte en vraag ze in het Engels of ze dat gebouw daar zien, daar moeten ze links en dan rechts, maar in hun hulpeloze gezichten zie ik direct dat ze er geen iota van begrijpen. De jongen laat zijn telefoon zien, waarop regels vol met tekens staan die ík dan weer niet begrijp: een vertaal app. Ik probeer ertegen te praten maar hee, dit schiet niet op. 
"Syria." zegt de jongen dan en mijn hart trekt zich samen. Want verder hoeft hij niks uit te leggen, niet waar? 

"I'll walk you there." besluit ik, en gebaar ze me te volgen. Ik bedoel, ik ga lopen, toch? Even 500 meter de andere kant op is geen punt. Ze volgen me dankbaar en zo lopen we stil, want ik spreek geen woord Syrisch en zij niks anders, met stevige pas richting de Mare.
Maar wacht. De jongen zei 'doctor', maar op het blaadje stond tandarts. Even checken. Dus ik wijs op mijn wang en vraag:
"Dentist?"
De jongen knikt. 

"Centre!" zegt hij blij als de eerste gebouwen in zicht komen. Ze zetten hun fietsen gauw bij de rekken en we lopen de Mare in. Ik hou mijn hand uit voor het papiertje om te checken of we wel naar de goede plek gaan. Er staat dat de afspraak om 9:30 is. Ik kijk subtiel op mijn horloge: het is 9:38. De jongen naast mij, die misschien geen Nederlands spreekt maar beslist niet achterlijk is, grijnst ongemakkelijk. Hij weet dat hij te laat is. 

Je zult toch vluchteling zijn? In een vreemd land waar je niemand kent, waar je de taal niet spreekt, waar je jezelf niet kunt helpen? Het grijpt me naar de keel. De praktijk komt in zicht en ik besluit even mee naar binnen te lopen. Er is ten slotte geen enkele manier waarop ze zelf kunnen uitleggen dat ze het niet konden vinden. 
Achter de balie verschijnt een aardige mevrouw en ik leg snel uit dat ik de jongens in het park heb gevonden, dat ze als het goed is een afspraak hebben, ze verdwaald waren en ik hoop dat dat niet erg is. Ze knikt begrijpend en richt zich op de jongen.
"Mustafa?"
Mustafa knikt ook en ze bedanken me wel drie keer terwijl ik ze succes wens en weer naar buiten loop.

Waar ik vrij ben. Waar ik een huis heb. Waar geen oorlog is. Waar mijn hele gezin samen is. Waar ik de taal spreek, goed opgeleid ben, werk heb dat ik enorm graag doe. 
Stel je toch eens voor dat je dat allemaal achter zou moeten laten omdat je land door oorlog verscheurd wordt? 

Ik loop, weer alleen, het park in langs de andere kant van de Mare. Het is volle herfst, het ruikt aarderig, houterig, de bomen strekken zich kalend boven me uit. Een kleine bonte specht hupt tussen verkleurende bladeren van tak naar tak, zwart wit rood in een palet van oranje en geel. Een vlaamse gaai scheert langs me heen, op zoek naar zijn volgende bes. 

De wereld is voor mij helemaal gewoon. Maar toch moet ik er bijna van huilen. 

Als je voor de gek gehouden wordt

Ding, dong! Rond vijf uur gaat de bel. Ben komt net beneden na het werk en doet de deur open. Een jonge enthousiaste vrouwenstem vraagt wie er zo mooi muziek maakte. 
Het gesprek gaat even door en ik word nieuwsgierig. Is dit een verkoopster? Zo klinkt het wel, en we hebben een sticker boven de bel dat die hier niet welkom zijn. Ik loop naar de kamerdeur en trek die open. 

Een meisje van een jaar of 20 staat voor de deur, jas een beetje open zodat Ben haar waren goed kan zien, en kijkt me aan alsof ze enorm blij is mij te zien.
"Maakte u zulke mooie muziek?"
"Nee, dat was mijn dochter. Maar komt u iets verkopen?"
"Nee hoor, nee." stelt ze gerust. "Ik kom voor een buurtonderzoek. U heeft vast wel gezien dat er in deze buurt een groot project is geweest?" Onschuldig kijkt ze Ben in de ogen. "Dat er met busjes gereden is?"
Ben schudt van nee. Hij blijft rustig maar ik ken hem te goed en voel zijn ongeduld. 
"Oh! Als het goed is heeft u er ook een mailtje over gehad." vervolgt ze. 
"Nee, ik heb helaas geen mail ontvangen." zeg ik. Ben beaamt: nee, geen mails hier. 
"Oh! Goh!" zegt het meisje met de onschuldigste blik van Nederland. "Ik zie hier namelijk dat jullie als énige nog niet mee doen met de prijsverlaging van gas en licht!" Cue een kokette wimperknipper. "Hoe komt dat?"

Ken je die van die aap en die mouw? Nou, die dus. 

"Sorry, ik vertrouw het niet." zeg ik rustig en vriendelijk. "Volgens mij ben je hier om ons een energiecontract aan te smeren en daar hebben we geen interesse in."

Direct valt de onschuldige gezellige act van het meisje af. Haar ogen richten zich al op het volgende huis. 
"In dat geval wens ik u een hele prettige dag." zegt ze op snerpende, boze toon, draait zich om en loopt de voortuin uit.  

Als je met een tijdbom leeft

 Met ernstige ogen keek de MDL (maag-darm-lever) arts me aan. 
"Ik zal je hier nog wel vaker zien met een onsteking." voorspelde ze, molto grave. Ik slikte en zei niets. 

Nee, een scan was nu niet nodig, voegde niets toe. Er was ook verder niks aan te doen behalve afwachten. Stil verliet ik de behandelkamer. Meteen deed mijn buik meer zeer. 

Ik kwam thuis en ging douchen. Ik heb echt een rothekel aan ziekenhuizen en spoel ze dan ook graag meteen van me af. En ik wist, ik wist heel duidelijk dat wat ze zei niet per se de hele waarheid was, maar toch galmden de woorden door me heen. 
Ik zal je hier nog wel vaker zien. 
Ik was ook boos, eigenlijk wel, want is dat nou echt iets handigs om te zeggen tegen een patiënt die niet gebaat is bij stress? Zelfs als je denkt dat wat je zegt waar is, wat voegt dat nou toe voor mij? 

Uit de douche ging ik googlen. Op sites van gerenommeerde ziekenhuizen vond ik getallen. In Nederland zeggen ze: er is 20-25% kans op recidive van diverticulitis. In Amerika spreken ze van 11-16%. In Duitsland ook, en daar voegen ze toe dat de kans op complicaties bij nieuwe ontstekingen steeds kleiner wordt.

Kijk, dat klonk al heel anders dan de molto grave van de MDL.

Want hoe ga je er mee om, als er iets aan de hand is wat kán opspelen? Of dat nu diverticulitis is, of een ontstekingsziekte, of een autoimmuunziekte of wat dan ook?

In het begin vond ik het oprecht lastig. Elk moment kon een aanval me overvallen, en hoe moest ik nou weten of die gewoon weer overging of eindigde in het ziekenhuis? Elk pijntje wordt zo eenvoudig uitvergroot, het is zo makkelijk om angstig te worden. 
En angst helpt nooit. Zelfs niet na maanden, als je een behandelkamer van een MDL uitloopt. 

Voor mij zijn er hierin, nadat er tijd en reflectie overheen is gegaan, een aantal conclusies die ik wel graag wil delen.

1) Knowledge is power. Zoals boven: het is niet zó dramatisch als de arts zei. Het helpt mij om de cijfers te weten. Maximaal 25% en dat zijn niet allemaal mensen die zoveel doen om gezond te blijven als ik. 

2) Doen wat ik zelf kan. Wat kan ik? Ik kan heel gezond eten, ik kan goed voor mezelf zorgen. Ik kan mediteren en yoga doen en heel veel bewegen en zo goed mogelijk in mijn vel zitten. Ik kan supplementen nemen tegen vervelende bacteriën en naar de osteopaat gaan die mijn organen helpt. 

3) Dan vervolgens helpt het te beseffen dat we nooit garanties hebben. Kijk, het kán dat ondanks al het bovenstaande het toch misgaat. Maar ieder "gezond" mens kan ook (doe maar liever niet hoor) morgen z'n been breken of blindedarmontsteking krijgen. 

4) Zelfs zonder dat ik zo gezond at als nu zat er vier jaar tussen aanvallen. Als ik me nu elke dag druk ga maken over een aanval die misschien nooit, misschien over jaren komt?
Juist, ja. 

5) Uiteindelijk gaat het dus wéér over vertrouwen. Vertrouwen in mijn lijf, maar ook vertrouwen in de rest van het leven. Vertrouwen dat ik elk moment kan nemen zoals het komt, zelf als het moment vervelend is. Vertrouwen ook in iets groters dan mijzelf dat misschien wel beter weet wat ik nodig heb dan ikzelf.

Intussen leef ik wat deze zorgen betreft grotendeels zoals vóórdat al dit gedoe gebeurde. Met bewustzijn, met bewaken (en oprekken ;-)) van de grenzen en veel aandacht. Maar ik geniet en leef meer dan ik in jaren heb gedaan en maak volop plannen. 

Niemand heeft je een morgen beloofd. Dan kunnen we maar beter de angst loslaten en vandaag leven :-)

tijdens een heerlijke wandeling vorig weekend door bos en duinen bij Castricum

 

Glutenvrij makkelijk brood dat wél gezond is (en lekker goedkoop)

Glutenvrije producten. Ja, ze bestaan en gelukkig steeds meer maar ze zijn zelden goed voor je. Brood, bijvoorbeeld, van Schär of AH is grotendeels aardappelzetmeel en maïsmeel. Het gaat niet om voedingswaarde maar om smaakbenadering (zoals zeker in het verleden ook vaak gold voor vegetarische burgers en zo, trouwens. Gelukkig is daar wel ontwikkeling in). Er zitten weinig vezels in en die zetmelen doen weinig goeds voor je. 
Natuurlijk kun je het eten en is het ook lekker, maar de vraag is hoe blij je toch al kwetsbare buik ervan wordt. 
Dan is er het Walhalla van glutenvrij brood, waar zelfs ík tegenkan: Yam desem. Ik vind het lekker (ik kan me voorstellen dat als je zacht witbrood gewend bent het even omschakelen is) en het is écht gezond. Vol vezels, gemaakt van echte ingrediënten en zuurdesem. 

Het kost ook 6 euro per minibroodje. 

Kijk, het is heus lekker maar om dat nou dagelijks te doen? 

Goed, zoals ik dus al meldde in de vorige blog ben ik behept met het "hoe moeilijk kan het zijn?" gen. Ik ben dan ook gaan experimenteren in de keuken en ik vind het resulterende onderstaande brood echt súperlekker, supersimpel en... het kost ook nog eens bijna niks! 

Ingrediënten.

500 gram volkoren haver (wij zijn alleen gevoelig voor gluten, niet echt allergisch en kunnen dus gewoon die van de Appie gebruiken in zo'n pak van 69 cent of zo. Maar als je coeliakie hebt, neem dan zeker gecertificeerd glutenvrije haver)
30 gram kokosolie
4 eetlepels vlozaad (psyllium)
4 eetlepels lijnzaad
2 eetlepels chiazaad
1 theelepel zout
475 ml (2 cups) water 

Methode

Je mengt alle ingrediënten door elkaar met een lepel of vork en gooit het hele zooitje in een ingevette ovenschaal. Druk goed aan en laat het dan een half uurtje staan zodat alles goed kan wellen en binden. Dan zet je de schaal in een opgewarmde oven op 180 graden voor 40 minuten

Dat is alles! Laat je brood een half uurtje afkoelen in de ovenschaal en haal dan even een mes langs de randen voordat je het brood er uitstort. Goed afkoelen (Sorry, ik weet dat dat moeilijk is en ik zou liegen als ik zou zeggen dat dat hier vaak lukt maar toch) voor je snijdt anders is het wat kruimelig. 

That's all, folks! Een heerlijk brood vol vezels dat ongeveer een euro kost! 

N.B. 1) Mocht je nou niet alle zaden in huis (willen) hebben kan je ongetwijfeld ook meer van de zaden die je wel hebt gebruiken. Ik heb deze dingen standaard in huis, ze zijn heel gezond en helpen het brood samenhangend te zijn. 

N.B. 2) Het is natuurlijk een vrij zwaar brood vergeleken met tarwebrood, omdat er geen rijsmiddel in zit, dus verwacht geen fluffy brioche. Maar het is zo moeilijk om glutenvrije dingen zónder bovengenoemde zetmelen te laten rijzen dat de aanwezigheid of afwezigheid van gist voor mij bijzonder weinig uitmaakt. De smaak van dit brood is overheerlijk en de textuur vind ik zelf erg prettig. 

N.B. 3) Er zitten dus (joh) geen gluten in en dat betekent dat het vrij snel oud wordt. Ik raad je dan ook aan het brood, eenmaal helemaal afgekoeld, in plakken te snijden en in te vriezen zodat je het per portie kunt gebruiken. 

Mocht je 'm ook maken, laat je me weten wat je vindt? 

Eenvoudig zelf maken: heerlijke en goedkope glutenvrije oat cakes/ havercrackers (drie ingrediënten!)

In Engeland zijn ze een ding: Nairn's Oat Cakes. Superlekker, gezond en makkelijk.
En duur. Echt heel, heel bijzonder duur. Terwijl haver zelf echt hartstikke goedkoop is. 

Ik zag een reel op Facebook, deze week, waarin een vrouw zei: "I've been blessed with the 'How Hard Can It Be' gene."
Ik vond dat nogal herkenbaar want zo doe ik dat ook altijd, met van alles. Hoe moeilijk kan het zijn? Laat ik het gewoon proberen. En intussen maak ik al jaren zelf oat cakes want raad eens? Het is dus inderdaad niet zo moeilijk.
Hierbij geef ik twee recepten, eentje voor gewoon standaard oat cakes en eentje voor net wat lastigere die ik zelf heel erg lekker vind. 

Enjoy!

Makkelijke Oat Cakes met Drie Ingrediënten:

Benodigd: 200 gram havervlokken, ongeveer een kopje water en een half theelepeltje zout. 

Je roert het water en zout door de havervlokken en laat dit even staan zodat de haver welt. Dan maak je je handen nat onder de kraan (dan plakt het deeg niet aan je vingers) en je pakt een balletje van het mengsel. Dit druk je op een bakplaat waarop je bakpapier hebt gelegd en je drukt het balletje plat en enigszins rond. Worden ze zo perfect als die van Nairns? Vast niet. Is dat erg? Ik vind van niet maar je kunt er natuurlijk altijd een steekvorm bijpakken anders ;-)
Vervolgens maak je je handen weer nat en pakt het volgende balletje. Dit doe je totdat het deeg op is. Ik maak er zo'n 10 oat cakes van.  
Ze gaan in de oven op 180 graden, zo'n 12-15 minuten totdat ze een klein beetje beginnen te kleuren. Ze kunnen dan nog wat zacht aanvoelen maar ze worden knapperig als ze afkoelen. 
Dat is alles! 

Recept Voor Nog Steeds Best Hele Makkelijke Oat Cakes Met Iets Meer Ingrediënten: 

160 gram haver
40 gram havermeel
30 gram (al dan niet vegan) boter
1 cup water
half theelepeltje zout

Je smelt de boter en voegt dan alle ingrediënten samen en roert ze goed door elkaar. Daarna is het proces exact hetzelfde: handen nat, balletje, platdrukken, oven. Deze oat cakes smaken (uiteraard) lekker boterig en ze zijn iets zachter. 

Tip 1): ik vind het zelf ook lekker om wat zwarte peper over de oat cakes te doen voor ze de oven in gaan.

Tip 2): haver is van nature glutenvrij. Als je alleen maar gevoelig bent voor gluten is die uit de supermarkt dan meestal ook prima. Alleen is het vaak wel "besmet" met gluten dus bij coeliakie en ernstige allergie is het belangrijk gecertificeerd glutenvrij haver te gebruiken. 

Enjoy!